Flaporen, ook wel bekend als afstaande oren, zijn een veelvoorkomende oorafwijking bij kinderen. Het treft ongeveer 5% van de bevolking en kan zowel esthetische als psychologische gevolgen hebben. In dit artikel zullen we vanuit het perspectief van een plastisch chirurg kijken naar flaporen bij kinderen en wanneer ingrijpen noodzakelijk kan zijn.
1. De anatomie van flaporen
Flaporen ontstaan door een afwijking in de oorvormende processen tijdens de ontwikkeling van de foetus. De oorschelp wordt niet goed gevormd, wat resulteert in een te grote afstand tussen het oor en de schedel. Daarnaast kan de hoek tussen de oorschelp en de schedel ook afwijken, waardoor de oren meer uitsteken.
2. Oorzaken van flaporen
Flaporen kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder genetische aanleg, misvorming van het kraakbeen, onvolledige migratie van de oorvormende cellen en andere ontwikkelingsstoornissen. Het kan ook voorkomen in combinatie met andere genetische syndromen.
3. Fysieke en psychologische gevolgen
Flaporen kunnen leiden tot fysieke en psychologische gevolgen bij kinderen. Fysiek kunnen ze vatbaarder zijn voor oorinfecties en gehoorproblemen. Psychologisch kunnen ze gepest worden of zich onzeker voelen over hun uiterlijk, wat kan leiden tot een laag zelfbeeld en problemen met sociale interacties.
4. De rol van de ouders
Het is belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de impact van flaporen op hun kinderen. Ze moeten gevoelig zijn voor eventuele tekenen van psychologische stress of pesten en open communicatielijnen met hun kinderen onderhouden. Ouders moeten ook geïnformeerd worden over de beschikbare behandelingsopties.
5. Het moment van ingrijpen
In de meeste gevallen is het aanbevolen om te wachten met chirurgische ingrepen tot het kind minstens vijf jaar oud is. Dit komt doordat de oorschelp nog steeds in ontwikkeling is gedurende de eerste levensjaren. Na deze leeftijd is het kraakbeen steviger en kan het beter gemanipuleerd worden tijdens de operatie.
6. Niet-chirurgische behandelingen
Er zijn enkele niet-chirurgische behandelingsopties beschikbaar, zoals het dragen van speciale oorprotheses of het toepassen van oefeningen om de positie van de oren te verbeteren. Deze kunnen echter alleen effectief zijn bij milde gevallen van flaporen en zijn over het algemeen niet de meest duurzame oplossing.
7. Chirurgische behandelingen
Sommige kinderen kunnen baat hebben bij een chirurgische ingreep, ook wel bekend als otoplastiek. Hierbij worden de oren geherpositioneerd en de oorstructuur gecorrigeerd. De procedure wordt meestal uitgevoerd onder sedatie of algemene anesthesie en vereist enkele weken hersteltijd.
8. Risico's en complicaties
Hoewel otoplastiek over het algemeen als veilig wordt beschouwd, zijn er enkele risico's en complicaties verbonden aan de operatie. Deze kunnen zijn bloedingen, infecties, littekenvorming, asymmetrie en gevoeligheid van de oorschelp. Een ervaren plastisch chirurg kan deze risico's minimaliseren.
9. Kosten en vergoedingen
De kosten voor een otoplastiek kunnen variëren, afhankelijk van de kliniek en de ernst van de afwijking. In Nederland liggen de kosten meestal tussen de € 1.500 en € 3.000. Het is belangrijk voor ouders om te informeren naar vergoedingen vanuit de zorgverzekering, aangezien sommige polissen een deel van de kosten kunnen dekken.
10. Herstel en nazorg
Na de operatie moeten kinderen voldoende tijd krijgen om te herstellen. Het dragen van een beschermende bandage of hoofdband gedurende enkele dagen na de ingreep kan helpen om het genezingsproces te bevorderen. Nazorg omvat regelmatige controlebezoeken aan de plastisch chirurg om de voortgang te volgen.
11. Het belang van multidisciplinaire zorg
Een multidisciplinaire aanpak is van essentieel belang bij de behandeling van flaporen bij kinderen. Plastisch chirurgen werken vaak samen met audiologen, kinderpsychologen en andere specialisten om de beste resultaten te bereiken en de zorg voor het kind als geheel te waarborgen.
12. Psychologische begeleiding
Naast chirurgische ingrepen kan psychologische begeleiding nuttig zijn voor kinderen met flaporen. Dit kan hen helpen omgaan met eventuele psychologische stress en hen voorzien van de nodige tools om hun zelfvertrouwen en sociale interacties te verbeteren.
13. Het belang van voorlichting
Voorlichting is cruciaal voor ouders en kinderen met flaporen. Het verstrekken van informatie over de oorzaken, behandelingsopties en mogelijke gevolgen kan ouders helpen geïnformeerde beslissingen te nemen over de zorg voor hun kind en kinderen helpen begrijpen dat flaporen normaal zijn en kunnen worden behandeld.
14. Het belang van een ervaren plastisch chirurg
Het is van groot belang om een ervaren plastisch chirurg te raadplegen voor de behandeling van flaporen bij kinderen. Een ervaren chirurg kan de juiste technieken toepassen, de risico's minimaliseren en streven naar optimale esthetische resultaten.
15. Kwaliteit van leven
De beslissing om in te grijpen bij flaporen moet altijd gebaseerd zijn op de kwaliteit van leven van het kind. Het behandelen van flaporen kan het zelfbeeld verbeteren en psychologische stress verminderen. Het is echter belangrijk om realistische verwachtingen te hebben en potentiële risico's en complicaties in overweging te nemen.
Flaporen bij kinderen kunnen een bron van onzekerheid en stress zijn. Het is belangrijk dat ouders en kinderen zich bewust zijn van de beschikbare behandelingsopties en dat ze ondersteuning krijgen van een ervaren team van professionals. Met de juiste zorg kunnen flaporen tijdig worden aangepakt, wat kan bijdragen aan een betere kwaliteit van leven voor het kind.
Referenties:
1. Adams S, Enoch S. Treatment options for prominent ears: a review. Aesthetic Plast Surg. 2018;42(5):1242-1252.
2. Gmelin E, Germann AM, Levy C, Pape E, Bonnaric G, Leyder P. Incidence of surgical site infection following otoplasty: a retrospective cohort study. Plast Surg (Oakv). 2018;26(1):14-18.
3. Ouwendijk R, Mourits D, Zaaijer K, Schultze Kool L. Prominent ear correction with the modified island technique. Plast Reconstr Surg. 2015;135(4):1121-1128.
